«ТАТАР-ИНФОРМ»ХӘБӘР ИТӘ
Казанда
Муса Ќђлилне џђм аныћ кљрђштђшлђрен искђ алдылар (Казан, 25 август,
"Татар-информ”, Лђйсђн Ђсђдуллина).
Бњген Казанныћ 1 Май мђйданында каџарман-шагыйрь Муса
Ќђлилне џђм аныћ кљрђштђшлђрен искђ алу ућаеннан Хђтер ќыены узды. Ватаныбыз
џђм татар халкы азатлыгы љчен башларын салган Ќђлилгђ џђм ќђлилчелђргђ баш
ияргђ бњген ТР Премьер-министры урынбасары – мђдђният министры Зилђ Вђлиева,
ќђлилчелђрнећ туганнары, якыннары, танылган шагыйрьлђр, язучылар, сђнгать,
ќђмђгать эшлеклелђре, сугыш ветераннары, Ќђлил иќатын яратучы миллђттђшлђр
килгђн иде.
Тантананы Зилђ Вђлиева ачып ќибђрде. "Моннан 66 ел элек,
1944 елныћ 25 августында, Алманиянећ Плетцензее тљрмђсендђ фашист гильотинасы
батыр 11 татар егетенећ гомерен љзђ. Аларны искђ алыр љчен ел саен ќыелсак та,
џђр очрашу яћадан-яћа хислђр уята. Ђйе, безнећ бу очрашуыбыз књркђм традициягђ
ђйлђнде. Џђр традициянећ њз мђгънђсе, њз эчтђлеге бар. Бњгенге очрашу да зур
мђгънђгђ ия. Башкортостан язучысы Мостай Кђрим сњзлђренчђ, "Муса Ќђлил булган
татар халкын хљрмђт итмичђ мљмкин тњгел”. Халкыбыз гасырлар буе тупланган рухи
гайрђтне шушындый миллђт уллары йљрђклђренђ сала. Аларныћ батырлыгы књп кенђ
китаплар битлђрендђ, тарихи музейларда урын тапса да, бњгенге кљннећ асыл
мђгънђсенђ ђверелђ. Муса Ќђлил ђйткђн "яшђњ мђгънђсе” дигђн сњзлђре бњген
џђркемгђ адресланган. Џђркем шушы сњзгђ ќавап биреп яшђргђ тиеш. Безнећ очрашу
њзенђ књрђ рухи гайрђтне яћадан туплап, алар кебек, џђр сђгатьне, џђр кљнне,
џђр елны мђгънђле яшђргђ куша”, - дип белдерде ул.
Тарихка књз салсак, моннан 66 ел элек, 25 августта,
Алманиядђ фашистлар зинданында 2891 кешенећ гомере љзелђ. 24 кеше Советлар
Союзыннан була. Шуларныћ 11е – татар яугирлђре. Аларныћ исемнђре бњген
теллђребездђ: Гайнан Кормаш, Фоат Сђйфелмљлеков, Абдулла Алиш, Фоат Булатов,
Муса Ќђлил, Гариф Шабаев, Ђхмђт Симаев, Абдулла Батталов, Зиннђт Хђсђнов, Ђхђт
Атнашев, Сђлим Бохаров. Алар, фашистларга каршы оештырылган яшерен эшчђнлеклђре
ачыклангач, ићгђ-ић торып, њлем ќђзасын кабул итђргђ мђќбњр була.
Бњгенге хђтер ќыенында Муса Ќђлил кызы Чулпан Ќђлилова,
оныгы џђм туруны, Гайнан Кормаш, Абдулла Баттал, Зиннђт Хђсђнов туганнары да
ќђлилчелђрне искђ алырга килњчелђргђ олы рђхмђт сњзлђрен ирештерде. Чулпан
Ќђлилова ђйтеп њткђнчђ, џђрвакыт ђтисе шигырьлђрен укыганда, ул аныћ
батырлыгына соклана иде. "Без батырлыкны хђтердђ тотарга, ић мљџиме, яшь буынга
Ќђлил шигырьлђрендђге љмет-ышанычны џђм дљреслекне тапшырырга тиеш”, - диде ул.
Муса Ќђлил туруны Михаил Митрофанов скрипкада Заџид
Хђбибуллинныћ "Сагыну” ќырын башкарды.
"Ќыр љйрђтте мине хљр яшђргђ
Џђм њлђргђ кыю ир булып.
Гомерем минем моћлы бер ќыр иде,
Њлемем дђ яћрар ќыр булып!”
Искђ алу тантанасы соћында митингка ќыелучылар Муса Ќђлил
џђйкђленђ чђчђклђр салды.
|