Књпме яра, бђхетсезлек, ятимлек алып килгђн сугыштан соң еллар уза, ара ерагая, ветераннар сафы сирђгђя. Кемнђр китерде безгђ Бљек Ќићњне? Шуларныћ икесенђ багышлыйм мин бу юлларны.Алар - Наќия Ислам кызы џђм Ђнвђр Вђлит улы Бђшировлар. Соћгы елларда Яркђњ районы, Сорокино авылында яшђделђр.

Ђнвђр абый 1921 нче елда туса да, 1919 нчы елның 15 нче апрелендә туган булып исәпләнә. 1940 елныћ 6 нчы маенда ул Байкал районы военкоматыннан Совет армиясе хезмђтенђ чакырыла џђм Украинада 324 нче артиллерия полкында хђрби хезмђтен башлый.

22 нче июньдђ иртђнге сђгать дњрттђ хђрби частьтђн беренче булып фашистларныћ бомбага тотучы "миссершмидт”ын књрњче Ђнвђр абый була. Шулай итеп ул 2 нче Украина фронтының 313 нче бњлегенећ зенит батальонында командир булып сугышка керђ.

Аныћ љчен газаплы еллар башлана. Ул ике мђртђбђ тоткынлыкка элђгђ џђм икесендђ дђ кача. Сталинныћ "Әсирлеккә элђгњче юк, сатлыкќаннар гына бар”, – дигђн сњзлђре һђркемгә таныш. Пленнан котылган саен, аны 99 нчы штраф ротага гади атучы итеп ќибђрђлђр. Штраф ротада хезмђт иткђн еллар сугышкан елларга исђплђнми. Ђ андагы солдатларныћ нинди авыр шартларда сугышканнарын без яхшы белђбез. Нинди батырлыклар књрсђтсђлђр дђ, бернинди бњлђклђр бирелми аларга.

Анда ул каты яраланганчы хезмђт итђ. 1944 нче елныћ январь аеннан апрельгђ кадђр Харьков шђџђрендђ госпитальдђ дђвалана. Маршал Малиновский: "Њз гомеремдђ Себер дивизиясендђге кебек куркусыз, кљчле, батыр џђм тњземле солдатларны књрмђдем. Алар ярдђме белђн без дошманны Мђскђњгђ кертмђдек”, - дигән.

Себердђн чыкканнар кайсы фронтта булса да, батыр сугышканнар. 1944 нче елныћ сентябрендђ Ђнвђр абыйны 684 нче атучылар полкына пулемет бњлегенећ командиры итеп билгелилђр. Ул тагы каты яраланып, Роман шђџђрендђге госпитальдђ дђвалана. Аннары ул 199 нчы миналар полкыныћ разведка бњлегенећ командиры итеп билгелђнђ. Румынияне дошманнардан азат итњдђ катнаша џђм сугыш туктаганда Австриядђ була џђм ул "Германияне ќићњ љчен” дигђн медаль белђн бњлђклђнђ.

Хђрби хезмђтен Ђнвђр абый 1946 нчы елныћ 22 нче маенда гына тђмамлый. Нинди кыенлыклар књрсђ дђ, ул књћел тљшенкелегенђ бирелми, гомер буе балта остасы булып эшли, 75 яшькђ хђтле яши.

Сугыш ветераны Наќия апа хђрби хезмђткђ 1942 елныћ декабрь аенда чакырыла џђм 1945 елныћ сентябрендђ  генә әйләнеп кайта.

Ул 38 нче батальонда зенит артиллериясе разведчигы да, књзђтњче дђ булып хезмђт итђ џђм японнар белђн барган сугышта катнаша. Наќия апа Германияне џђм Японияне ќићгән љчен медальләр белђн бњлђклђнгђн.

Сугыштан соћгы елларны Наќия Ислам кызы Сорокино авылында сатучы булып эшлђп, лаеклы ялга чыга. Ђнвђр абый белђн алар башта Яркђњ районы, Биктђр авылында, аннары Сорокино авылында яшђп 8 бала њстерђлђр.

Андый кешелђр безнећ љчен мђћге њрнђк булып калырлар.

К.ГАЙДЕЛЬШИНОВА.