Менђ књћелне ќилкендерђ, дђртлђндерђ торган ќђй килеп ќитте. Рђзилђ џђр ќђй саен туган авылына  ялга кайта иде. Менђ бу ќђйне дђ ул кызы белђн туган авылына юл тотты. Тигез юлдан ќићел машина элдерткђндђ йљрђге урыныннан кузгалам дип типте. Туган авылы якынлашкан саен ул яшьлегенђ кайткан кебек булды. Бергђ йљргђн сукмаклардан кабат њтђсе, шул хислђрне кабат кичерђсе килде. Шућа књрђ дђ ул њзлђренећ икесе генђ белђ торган аланнары ягына ќиткђч, машинаны туктатты да, тљшеп калды. Кисђк кенђ ђйтелгђн "ђни” дигђн тавышка ул сискђнеп китте. Њзенећ бу уйларыннан арынырга телђп, кызын књкрђгенђ кысты. Менђ алар кызы белђн ќитђклђшеп "Яшьлек” аланы аркылы њтђлђр. Юл бу ќирдђн авылга турырак иде. Бу аланга эчкђре кергђн саен йљрђге ешрак тибђ башлады. Кая соћ аларныћ пар каеннары? Ђнђ икђн бит, лђкин аларныћ берсен кискђннђр, ђ икенчесендђ бары тик "Рђзилђ” дигђн язу гына калган. Ул њзенећ исемен дђ кљчкђ генђ таныды. Каенда язган язу бетмђгђн кебек аныћ йљрђгендђ дђ тирђн яра калган. Шул каен тљбенђ Рђзилђ кызын кочаклап килеп утырды. Уйлары њзенекен итте. Башыннан кичкђн хђллђрне берђм-берђм исенђ тљшерде.

Биш ел элек аныћ сљйгђн яры коточкыч юл џђлакђтенђ элђкте. Ильясныћ хђле авыр булды. Ул аћына килђ алмыйча тилмерде. Тормыш белђн њлем арасында кљрђште. Рђзилђ ќиде тђњлек Ильяс яныннан бер минутка да китмђде, њз куллары белђн аныћ кулларын ќылытты. Ќиде кљннђн Ильяс аћына килде. Бу Рђзилђ љчен ић бђхетле кљн иде. Тазарып, аягына баскач, Ильясны больницадан чыгардылар. Алар инде туй кљнен дђ билгелђгђннђр иде. Туй мђшђкатьлђре белђн кљннђр бер-бер артлы њтђ торды. Инде туйга  бар ђйбер дђ ђзер дигђндђ, Рђзилђне аяз кљнне яшен суктымыни, аћа сљйгђненећ башка кызны ошатып йљрњен ђйттелђр. Кемне диген? Иптђш кызын! Ђйе, ул Рђзилђнећ ић якын иптђш кызы янына китте. Рђзилђ бер кљндђ ић якын ике кешесен югалтты. Елый-елый яши алмас хђлгђ килде. Иртђн уяну белђн Ильясны исенђ тљшерде, кичлђрен аныћ турында уйлап йоклый алмый тилмерђ иде. Бик авыр минутларда, аеруча Ильясны сагынганда њзлђренећ аланчыкларына килде. Кулга-кул тотышып йљргђн чаклары исенђ тљшеп елаган вакытлары књп булды. Ике зифа каен! Аларныћ мђхђббђтлђренђ, беренче њбешњлђренђ шаџит булган агачлар. Ильяс белђн Рђзилђ, агачлар бергђ њскђн кебек, без дђ гел бергђ булырбыз, дип уйлыйлар иде. Агачка алар њзлђренећ исемнђрен дђ уеп язганнар иде. Лђкин Рђзилђ хђзер генђ аћлады: ул агачлар арасыннан кечкенђ генђ чишмђ агып аларны бњлеп тора икђн бит. Бу каеннар бергђ булмаган кебек, алар да бергђ була алмадылар. Кайгы ялгызы гына йљрми икђн. Шул кљннђрдђ аныћ абыйсы йљрђк љягеннђн вафат булды. Бу кљннђр ђти-ђнисе љчен аеруча авыр булды. Рђзилђ гаилђдђ бердђнбер бала булып калды. Ђти-ђнисенећ барлык терђге, барлык куанычы ул иде. Менђ шул вакытны яшђњдђн дђ кадерлерђк ђйбер юклыгын џђм кем љчендер њзенећ бик кирђклеген аћлады. Ул яћа дуслар тапты. Тљрле кичђлђргђ йљрде, театрга баргалады. шундый кичђлђрнећ берсендђ Фђнилне очратты. Кара књзле, сызылып киткђн кара кашлы, кић ќилкђле егет аныћ уй-фикерлђрен бик тиз ќђлеп итте. Тыйнак кына егет аныћ йљрђгенећ бер почмагына кеде дђ урнашты. Фђнил аныћ тормыш мђгънђсенђ ђйлђнде.

Менђ ул да кияњгђ чыкты. Ђйе, кияњгђ. Рђзилђ бу хђлгђ ђле дђ тљшенеп ќтђ алмый иде. Биш ел элек булган вакыйгаларны исенђ тљшерсђ,  аныћ тђне буенча суык йљгерђ. Менђ хђзер дђ ул балдагына карап, тирђн уйга калды. Бите буйлап књз яшьлђре акты. Бу сљенечтђн иде. Кисђк кенђ бер кош сайрап ќибђрње аны уйларыннан айнытып ќибђрде. Ул кызын кочаклап битлђрен њпте дђ туган йортына таба атлады. Ђти-ђнисе књптђн инде капка тљбендђ аны кљтеп торалар иде. Кызларын, оныкларын књргђн шатлыктан аларныћ башлары књккђ тиде. Ђти-ђнисе белђн сљйлђшђ-сљйлђшђ алар тђмлђп чђй эчтелђр. Беркљнне кызы белђн кибеткђ баргач ул Ильясны књрде. Ул таушалган киемнђн иде. Ђле њзеннђн аракы исе дђ аћкып тора. Ул Рђзилђне танымады да. Баштагы Ильястан ќиллђр искђн. Шушы хђмер яратучы егет љчен књпме тљн йокыларын калдырдымыни соћ ул? "Ходай њзе белеп аерган икђн шул. И-и, Аллам, рђхмђт сића!” – дип ул юлын дђвам итте.

Бер ай вакыт сизелми дђ њтеп китте. Менђ Фђниле дђ кайтыр кљн килеп ќитте. Рђзилђ аны сагынып та љлгергђн иде инде. Њзенећ кайткандагы илђс-милђс уйларыннан њзе оялды. Шушы минутта гына ул Фђнилнећ никадђр кадерле кеше икђнен аћлады. Алар бик бђхетле иделђр. Фђнил гаилђ љчен њлеп тора торган кеше булып чыкты. Хатынын џђм баласын хљрмђт итте, алар љчен яшђде, ќил-давылдан саклады. Шушы кайтуында гына Рђзилђ њзенећ бик бђхетле кеше икђнен аћлады. Яшьлек хатирђлђрен књћеленнђн сызып атты, яћа тормыш белђн яши башлады.

Алсу ГЂРЂЕВА.

("Дуслык”).